De Europese Unie heeft deze week een vierde pakket sancties ingesteld tegen Rusland. Hoe zit het met SWIFT-betalingen, export van goederen en het verstrekken van financieel advies?
De EU-sancties tegen Rusland om diens inval in Oekraïne zorgen voor veel vragen van ondernemers. RVO meldt meer mensen in te zetten voor zijn vragenloket en FD meldde woensdag dat Nederlandse banken vaak niet precies weten hoe ze moeten handelen bij gebrek aan een Europese leidraad. De Nederlandse Vereniging van Banken heeft daarom advies gevraagd aan de Europese Commissie. Hoe zit het nu met handel waar een partner in Rusland bij is betrokken?
1. Betalingen Russische banken
De sancties tegen Russische banken hebben een impact op betalingen. Een aantal banken is afgesloten van internationaal betaalsysteem SWIFT, dat zorgt voor automatische verwerking van betaalinformatie. Dat gaat om de Bank Otkritie, Novikombank, Promsvyazbank, Bank Rossiy, Sovcombank, Vnesheconomobank (VEB) en VTB BANK.
Ook zonder SWIFT is internationaal betaalverkeer mogelijk, maar banken moeten dan weer op andere manieren gegevens verifiëren, bijvoorbeeld door contact met elkaar op te nemen. SWIFT biedt bovendien garanties over betalingen die ontbreken bij handmatig werk. Het is daarom mogelijk te handelen met een bank die niet meer via SWIFT handelt, maar het biedt minder garanties. De Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) adviseert terughoudendheid bij het aangaan van zulke transacties. ‘U doet er zeer verstandig aan altijd vooraf contact op te nemen met uw bank,’ waarschuwt de NVB. ‘Verricht u namelijk zonder overleg met de bank transacties met deze landen, dan bestaat de kans dat de bank de transacties niet uitvoert.’
Ook een factor om rekening mee te houden is de geldontwaarding van de Russische roebel. Onder meer KvK adviseert om transacties voor contracten die in RUB zijn afgesloten om te zetten naar een stabiele valuta. Als laatste is het belangrijk om bij handel na te gaan of u mag handelen met deze partner en/of met bepaalde goederen.
2. Export van goederen
Nederlandse bedrijven worden het meest geraakt door de lijst van goederen die onder exportcontrole vallen. Dat kan om van alles gaan, omdat bepaalde producten ook voor militaire doeleinden kunnen worden gebruikt. Dat gaat bijvoorbeeld om bepaalde software, sensoren, telecomtechnologie en meer. Daarop gelden weer uitzonderingen, bijvoorbeeld voor communicatiemiddelen voor consumenten, producten voor nieuwsmedia, software-updates en om humanitaire redenen.
De maatregelen richten zich vooral op de financiële, energie en transportsector. In het jongste, vierde pakket aan sancties is een verbod ingesteld op nieuwe investeringen in de Russische energiesector. Ook zijn er verregaande uitvoerbeperkingen op te leggen voor materiaal, technologie en diensten voor die sector. De nieuwste verordening heeft een uitgebreidere lijst aan personen en entiteiten waar niet mee mag worden gehandeld.
Houd ook rekening met transport van goederen. Zelfs als een klant niet op de sanctielijst staat, kan dat wel gelden voor een transportmethode of verzekering. Bij twijfel of het product dat uw bedrijf levert nog wel uitgevoerd mag worden, kunt u het beste contact opnemen met het Ondernemersloket Sancties Rusland van RVO.
3. Wat is dual-use?
De export van goederen wordt al gauw complex omdat bepaald moet worden of het om een dual-use product gaat. Diverse producten vallen onder de dual-use-richtlijn, wat betekent dat een product voor bijvoorbeeld de zakelijke markt ook voor militaire doeleinden kan worden gebruikt. Denk daarbij bijvoorbeeld aan lasercomponenten in lithografiemachines van chipmakers, bepaalde beveiligingscamera’s of software dat gebruikmaakt van een bepaald encryptieniveau. Een volledige lijst van de goederen die onder het exportverbod vallen staat hier. In de nieuwste sancties, van 15 maart, is de lijst uitgebreid
4. Financieel advies
Het doen van transacties die betrekking hebben tot portefeuillebeheer, beleggingsadvies en het uitvoeren van orders voor rekeningen van Russische klanten die onder de sancties vallen zijn ook uitgesloten. Ook handel op de kapitaalmarkt, met uitwisselen van aandelen en obligaties, valt onder de maatregelen. Banken controleren of een klant op de sanctielijst staan en kunnen transacties bevriezen wanneer dat zo is. Ook is het verboden om kredietbeoordeling aan Russische personen of entiteiten aan te bieden en geldt er een verbod op toegang tot abonnementsdiensten voor kredietbeoordeling
5. Escalatie sancties
Vrijwel werkelijks worden de Europese sancties uitgebreid. Inmiddels heeft de Europese Raad vier sanctiepakketten bekendgemaakt. In de laatste ronde, van 15 maart 2022, heeft de Raad sancties uitgebreid aan belangrijke oligarchen, lobbyisten en propagandisten die meegaan in het discours van het Kremlin over de situatie in Oekraïne, en aan grote bedrijven in de sectoren van de luchtvaart, militaire goederen en producten voor tweeërlei gebruik, scheepsbouw en machinebouw. RVO, KVK en NVB adviseren ondernemers allemaal om de ontwikkelingen nauwlettend te volgen, omdat de omstandigheden snel kunnen veranderen.
bron: https://cmweb.nl/2022/03/5-zaken-die-controllers-moeten-weten-over-de-nieuwe-eu-sancties-tegen-rusland/